woensdag 2 januari 2013

Over Wodka En EUtopia

Elsevier.nl, woensdag 19/12/2012:
"PvdA-leider Diederik Samsom zegt dat Nederland bevoegdheden gaat overgedragen aan Europa. ‘We gaan het doen, we doen het al,’ zei Samsom dinsdag in het tv-programma Pauw & Witteman." (lees hier)
In de verkiezingen van afgelopen september hebben veel eurosceptici hun vertrouwen geschonken aan de VVD, die zich profileerde als de enige echte en verantwoordelijke eurosceptische partij van Nederland. Dit vertrouwen is inmiddels flink beschaamd. De VVD is geen eurosceptische partij en dat die partij nogal slordig omspringt met de eurosceptische kiezers is daarom ook allerminst verrassend. Het zou in de afgelopen weken in ieder geval voor iedereen helder zijn geworden dat het euroscepticisme geen serieuze politieke vertegenwoordiging in onze politieke bestel heeft. Een nogal zorgwekkende constatering.

Europese politici, waaronder premier Rutte, klopten zich de afgelopen weken flink op de borst: de eurocrisis lijkt over zijn hoogtepunt, het ergste voor de euro is achter de rug, ze hebben het gefixt. Dat klinkt allemaal mooi, maar zoals we op deze blog al hebben betoogd, de eurocris is in de kern een politieke crisis en geen economische crisis en daarom is de echte oplossing voor de crisis in de kern ook een politieke oplossing. Maar als het gaat om die fundamentele oplossing, om de werkelijke overdracht van echte politieke macht aan de EU (inclusief dwangmiddelen), is er feitelijk weinig gebeurt in het afgelopen jaar. De eurozone is in die zin nog zeer kwetsbaar en de kans op meer economische turbulentie is niet geheel afwezig.
"De president van de Duitse bank, Jens Weidmann, waarschuwt voor al te veel optimisme over het einde van de eurocrisis. 'De oorzaken zijn nog lang niet opgelost'', zegt hij in de krant Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung." (lees hier)
De EU is geen toonbeeld van een goed-functionerende democratie, daar is weinig discussie over mogelijk. De ongekozen apparatsjiks die de EU feitelijk besturen, het referendum ad victoriam, de immer dubbelzinnige en dus oncontroleerbare plannen en afspraken en de overmacht van grote EU-landen zijn maar een aantal voorbeelden van het bedenkelijke democratische gehalte van de EU. Supporters van het Europese project zouden gelijk willen zeggen dat deze en andere democratische tekortkomingen best te repareren zijn. Maar zoals wij op deze blog al vaker hebben beargumenteerd, het ligt in de rede dat het democratische tekort van de EU alleen maar groter zou worden naar mate de EU meer politieke macht krijgt ten koste van de lidstaten.

'Meer Europa', of te wel de verschuiving van het huidige systeem van redelijke sterke nationale soevereiniteit naar een systeem van een centrale Europese soevereiniteit, is niet per se een garantie voor vrede en stabiliteit in Europa. Naast een redelijk functionerend federaal Europa, zijn er in ieder geval ook andere scenario's denkbaar. Volgens een scenario zou een zwakke en immer betwistbare Europese soevereiniteit op termijn juist tot spanningen, desintegratie en instabiliteit kunnen leiden (een vergelijkbaar scenario wordt o.a. door Thierry Baudet gebezigd). Volgens een ander scenario zou een zogenaamd supranationaal Europa de facto gedomineerd worden door een kleine groep staten, of misschien zelfs door een staat. (Een vergelijkbaar scenario - One Nation (Under Germany) - is o.a. door historicus Nial Ferguson geopperd). Dat zo'n ontwikkeling een voedingsbodem van interne spanningen en instabiliteit zou kunnen zijn is beslist niet ondenkbaar.

Niemand kan de toekomst voorspellen, misschien zijn we inderdaad op weg naar EUtopia. Maar men hoeft ook geen genie te zijn om in te zien dat er bezwaren zijn tegen het Europese project, die misschien iets meer zijn dan louter onderbuikgevoel. Het Nederlandse politieke bestel kan zich het luxe van 'eurosceptici-vrij zijn' daarom niet veroorloven. Om tot enige wijsheid in deze lastige kwestie te kunnen komen moet er sowieso een open en eerlijk politiek debat plaatsvinden en intelligente eurosceptische geluiden mogen daarbij niet gemist worden. Bovendien kan ons bestel zich niet veroorloven om het eurosceptische kiezersvolk buiten de politiek te houden. Dat is niet gezond voor de legitimiteit en stabiliteit van het bestel. 

Een oud Russisch spreekwoord zegt: ''Er zijn geen lelijke bruiden, er kan alleen te weinig wodka zijn''. Onze eigentijdse Nederlandse variant van dit Russische spreekwoord lijkt te zeggen: 'Er zijn geen problemen met het Europese project, met EUtopia, er kunnen alleen te veel eurosceptici zijn'.  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten