maandag 17 september 2012

Misplaatste EUforie

Elsevier.nl, donderdag 13\09\2012:
"De voorzitter van het Europees Parlement, de Duitser Martin Schulz, is tevreden met het resultaat van de Nederlandse verkiezingen. 'Het is geweldig voor Europa dat de pro-Europese politieke krachten zo'n goede uitslag hebben behaald.' Partijen 'van het gezond verstand' hebben in zijn ogen veel steun gekregen. De uitslag is een signaal van vertrouwen in Europa, aldus Schulz [...]" (lees hier)
"Kroes (VVD) is euforisch over de verkiezingsuitslag in Nederland. Zij spreekt, net als anderen in Brussel, over een ‘pro-Europese uitslag’.‘Weg met de oneliners, weg met populisme, weg met xenofobe politiek en onbetrouwbare gedoogpartners, terug naar een Nederland waar we trots op kunnen zijn,’ jubelt ze onder de titel 'de kiezer schonk klare wijn'." (lees hier)
Kennelijk is het de heer Schulz en mevrouw Kroes niet opgevallen dat in de verkiezingen van afgelopen woensdag ook pro-Europese partijen,  GroenLinks en het CDA, rake electorale klappen hebben gekregen. De opmerkingen van Schulz en Kroes gaan ook gemakshalve voorbij aan het feit dat de VVD, die in deze verkiezingen een gematigd eurosceptische positie heeft ingenomen, een historisch grote overwinning heeft geboekt.

Het grote electorale succes van de pro-Europese PVDA ging goeddeels te koste van de voorspelde winst van de SP, die traditioneel onderdak biedt aan links-georiënteerde eurosceptische kiezers. Echter, in deze verkiezingen werd voor die keizers de keuze voor de PVDA wel erg makkelijk gemaakt doordat de SP in haar verkiezingscampagne geen duidelijke eurosceptische positie heeft ingenomen. Op dit thema was er geen fundamenteel verschil meer tussen de SP en de PVDA. Dit opgeteld bij het optreden van de simpele oom van de SP, en de keuze voor de PVDA is al snel gemaakt. Het kan dus best zo zijn dat de pro-Europese PVDA veel links-georiënteerde eurosceptische kiezers heeft geabsorbeerd.

Ook aan het verlies van Wilders en zijn PVV kan men niet direct de conclusie verbinden dat 'de Nederlanders' voor Europa hebben gekozen. Om te beginnen, het verlies van de PVV is deels te verklaren door strategisch stemgedrag. Potentiële PVV-stemmers hebben toch VVD gestemd om te voorkomen dat Samsom premier wordt. Daarnaast is Wilders in de ogen van veel eurosceptische kiezers een onzekere factor geworden. Wilders heeft zich immers zelfs in de ogen van potentiële regeringspartners zoals de VVD onmogelijk gemaakt. Een stem op zijn partij is daarom een verloren stem. Dan maar op de VVD stemmen, die zich in de campagne iets sceptischer heeft opgesteld dan andere potentiële regeringspartijen.
"Maar laten we niet vergeten dat het verlies van de PVV in belangrijke mate moet worden toegeschreven aan het feit dat de VVD in hoge mate het eurosceptische sentiment heeft geabsorbeerd.Mark Rutte heeft nadrukkelijk te kennen gegeven dat hij afkerig is van steeds weer nieuwe steunoperaties voor Griekenland en andere Zuid-Europese broeders. Ook heeft hij zich gekant tegen substantiële overdracht van nationale soevereiniteit." (lees hier)
"Niemand wil met Geert Wilders regeren omdat hij onbetrouwbaar is geworden en omdat zijn gedrag tijdens de campagne van hem een onmogelijke figuur heeft gemaakt. Dat zag de kiezer. Een stem op de PVV was daadwerkelijk een verloren stem." (lees hier)
De afgelopen jaren heeft het aanzien van de PVV veel ernstige deuken opgelopen: interne machtsstrijd en geruzie, afsplitsingen, Kamerleden met dubieus verleden, Wilders' alleenheerschappij, dissidenten met negatieve verhalen over het reilen en zeilen van de PVV en de beschuldiging van fraude met Europees geld. Het is Wilders de afgelopen maanden beslist niet gelukt om de rust in en rond zijn partij te herstellen. De PVV ging zwaar gehavend de verkiezingen tegemoet en had bij voorbaat weinig kans.

Wilders’ voornaamste verkiezingsthema, de EU en de eurocrisis, heeft ook niet voor electorale winst kunnen zorgen. Wilders gokte dat de crisis een sterk anti-Europa sentiment zal veroorzaken, maar dat is niet gebeurt. Het kiezersvolk loopt niet warm voor dit thema. De crisis heeft Nederland geraakt, maar nog niet hard genoeg, en voor veel kiezers heeft de crisis ook vooral met banken en bankiers te maken en niet zozeer met de EU. Wilders is daarbij ook niet geholpen door het trage en grillige verloop van de crisis. Het valt niet mee om doem en verdoemenis te preken wanneer de beurzen flink in het groen staan. De kiezers hebben hun stemgedrag door andere thema's laten bepalen, of hebben andere thema's prioriteit gegeven, wat niet betekent dat de Nederlanders ineens in grote massa's pro-Europa zijn geworden.

De verkiezingscampagne van Wilders was een negatieve en bijtijds een onsmakelijke campagne. Wilders koos voor simplistische, negatieve kretologie en persoonlijke aanvallen en niet voor effectieve inhoudelijke argumentatie. Hij en zijn partij willen duidelijk uit de euro stappen, maar een bredere visie over hoe het wel met Nederland moet werd de kiezers niet gegund. Nederland is langzamerhand ook een beetje Wilders-moe geworden. De verschijning, stem, intonatie, felheid en maniertjes zijn inmiddels  voorspelbaar en zelfs ergerlijk geworden. De electorale afstraffing van de PVV is daarom niet zozeer een vlucht in de handen van het Europa van Schulz en Kroes, maar eerder een vlucht uit de handen van Wilders.

Dat de uitslag van de verkiezingen van 12/09/2012 een signaal is van vertrouwen in het Europa van Schulz en Kroes lijkt me wederom een voorbeeld van het soort wensdenken dat Europa al geruime tijd teistert en dat mede verantwoordelijk is voor de huidige crisis. Het sentiment van de Nederlandse kiezers, dat nu nog redelijk mild is voor Europa, zou ook wel eens kunnen omslaan. Schulz, kroes en hun kameraden bij de EU doen in ieder geval hun best om dit ook voor elkaar te krijgen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten