De PVDVVDA En Europa

Echte liefde

Uit het regeerakkoord, kabinet Rutte II:

"Europa is van groot belang voor onze vrede, veiligheid en welvaart. We verdienen er ons geld; onze banen zijn er voor een groot deel van afhankelijk. De interne markt is de kern van de Europese samenwerking [...] Als het goed gaat met Europa gaat het goed met Nederland. Een crisis in Europa voelt Nederland heftiger dan veel andere landen. Daarom hebben we belang bij een sterk Europa dat zo snel mogelijk de crisis overwint.

Landen gaan zelf over hun eigen beleid maar voor het voortbestaan van de euro is het van cruciaal belang dat alle landen financieel-economisch sterker worden en daarbij naar elkaar toegroeien. Om economische onbalans te voorkomen, houden landen elkaar effectief aan afspraken en worden controlemechanismen waar nodig versterkt.

Nederland steunt de stapsgewijze totstandkoming van een Europese bankenunie. Er dient zo snel mogelijk sprake te zijn van effectief Europees bankentoezicht en opschoning van balansen. Onder strikte voorwaarden kan daarbij directe bankensteun uit het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) aan de orde zijn. Sluitstuk is een gemeenschappelijke resolutiemechanisme en een Europees depositogarantiestelsel.

De positie van de Eurocommissaris voor economische en monetaire zaken zal verder versterkt moeten worden."

In een recente blog hebben wij de vraag gesteld of de VVD inderdaad de eurosceptische partij van Nederland geworden is. Wij hebben een negatief antwoord gegeven:

"De liefdevolle omhelzing van het euroscepticisme door de VVD lijkt een klassiek geval te zijn van wat sociologen coöptatie noemen. Vertegenwoordigers van de status quo, in casu de VVD, incorporeren onwelgevallige politieke standpunten, het hardcore euroscepticisme, in een afgewaterde vorm om daarmee een bedreiging voor de pro-Europese status quo af te wenden."

Het zou natuurlijk in de praktijk nog moeten blijken, maar de inhoud van het regeerakkoord lijkt onze vermoedens te bevestigen. Om te beginnen, in het regeerakkoord van de PVDVVDA staat nergens dat het kabinet Rutte II zich zou verzetten tegen verdere overdracht van macht aan de EU of tegen een federale Europa. Dit zwijgen spreekt boekdelen.

Wat wel in dat regeerakkoord staat zijn tal van maatregelen die een vergaande versterking van de Europese economische samenwerking beogen. De eurocrisis moet bestreden en overwonnen worden, Nederland blijft in de eurozone, er moet en bankenunie komen, het ESM, een nieuwe Eurocommissaris Europese depositogarantiestelsel en een effectief controlemechanisme waardoor landen aan hun afspraken gehouden kunnen worden (tanks en soldaten, meneer Rutte?).

Zoals we de afgelopen tijd wel vaker hebben gezegd, deze ogenschijnlijke economische en dus apolitieke maatregelen, zijn alles behalve apolitiek. Als de eurocrisis ons iets duidelijk heeft gemaakt, is dat het functioneren van de Eurozone sterk afhankelijk is van de politieke eenheid binnen Europa. De eurocrisis is in eerste instantie een politieke crisis en daarom is de oplossing van de crisis in de kern ook een politieke oplossing. Dat de economische samenwerking in Europa eindeloos versterkt kan worden zonder verdere versterking van de politieke macht van de EU is een mythe. En dat weten ze bij de PVDVVDA verdomd goed.

Wat in dit verband ook een teken aan de wand is, is de benoeming van de heer Timmermans als onze minister van buitenlandse zaken. Als het aan de heer Timmermans ligt dan zou Nederland het liefst door de VN geregeerd moeten worden. Maar helaas moeten alle mensen eerst nog broeders worden. De EU is voor hem een goede tussenoplossing. Van de heer Timmermans, met zijn onuitstaanbare politiek correcte logica, kunnen we zeker geen eurosceptisch beleid verwachten en daar heeft de VVD mee ingestemd.

Men zou kunnen beweren dat dit duidelijk pro-Europese regeerakkoord bewijst nog niet dat de VVD geen eurosecptische partij is. De VVD moest nu eenmaal regeren met een pro-Europese partij en dit is de prijs die daarvoor betaald moest worden. Maar zoals we in de bovengenoemde blog al hebben beargumenteerd, dit klop niet. In de kern is de positie van de VVD t.o.v. de EU sterk bepaald door de gedachte dat de interne Europese markt bevorderlijk, zo niet noodzakelijk is voor onze welvaart, en dat het bestaan en functioneren van die markt om een compacte doch sterke EU vraagt. Dit is de simpele logica die de VVD aan de EU bindt. Om die reden is het niet onvoorstelbaar dat de VVD een heel eind mee zou willen gaan met de logica van 'meer Europa'. De samenwerking met de PVDA dwingt de VVD dus niet tot 'ideologische overgave' of tot het 'afschudden van haar ideologische veren', maar maakt de ingebouwde pro-Europese houding van de VVD zichtbaar.

Wat dit regeerakkoord weer eens lat zien is dat, wat deze kwestie van de EU betreft, alle Nederlandse politieke partijen (behalve de PVV misschien) op een ideologisch kluitje zitten. De discussie over de wenselijkheid van de euro en de EU vindt nauwelijks plaats in de politiek zelf, maar vooral tussen vertegenwoordigers van het politieke establishment en personen en groeperingen daarbuiten. Wat dat betreft lijkt Nederland steeds meer op een eenpartijstaat, het land van vijftig tinten PVDA. Ik heb het vermoeden dat de wederopstanding van Wilders en zijn PVV nabij is.