""Dat de nieuwe grondwet, die ter vervanging dient van de versie uit het Moebarak-tijdperk, de inzet is geworden van een krachtmeting om de identiteit van de Egyptische staat, ligt niet eens zozeer aan de precieze bepalingen ervan. Het is vooral het klimaat waarin de tekst tot stand is gekomen en de haast waarmee president Morsi de grondwet wil invoeren, die kwaad bloed heeft gezet [...]
Uiteindelijk komt dat voort uit de houding van Morsi en zijn moslimbroeders, die de democratie opvatten als een systeem waarin de winnaar van verkiezingen zijn overtuigingen aan het hele volk kan opleggen. Die houding verdient het te worden afgestraft in het referendum, of anders daarna, bij de eerstvolgende verkiezingen. Een democratisch Egypte kan wel islamitisch zijn, maar nooit islamistisch." (lees hier)Morsi en zijn moslimbroeders, zo wordt ons verteld, vatten de democratie op "als een systeem waarin de winnaar van verkiezingen zijn overtuigingen aan het hele volk kan opleggen". Maar in de zin daarna wordt ons gezegd dat deze ondemocratische houding bij de eerstvolgende verkiezingen gestraft dient te worden. Maar als Morsi en de broeders de democratie inderdaad opvatten "als een systeem waarin de winnaar van verkiezingen zijn overtuigingen aan het hele volk kan opleggen", en als zij weten de komende cruciale periode aan de macht te blijven, dan is het nog maar zeer de vraag of en wanneer de eerstvolgende democratische verkiezingen gehouden zullen worden. Maar bij Trouw hebben ze kennelijk alle vertrouwen in dat het wel goed komt in Egypte, ondanks hun eigen argumenten.
Volgens dit commentaar valt het ook allemaal wel mee met de nieuwe grondwet. Die is inhoudelijk niet meer islamistisch dan de oude grondwet waarin de 'beginselen van de sharia' - het islamitische recht - ook als leidraad waren opgenomen. Het gaat in Egypte dus allemaal om de toon, de snelheid en de sfeer, niet om de inhoud. Dit is een nogal Morsi-vriendelijke interpretatie van de inhoud van de nieuwe grondwet en de betekenis daarvan voor het leven in het Egypte van Morsi en zijn moslimbroeders. Maar we kunnen vrij gemakkelijk vaststellen dat deze Morsi-vriendelijke interpretatie in ieder geval niet de enige interpretatie is:
"Islamic Sharia law is the main source of Egypt’s laws. While this has been in previous constitutions, the problem is interpreting how strictly Sharia will be interpreted and how widely it will be applied. What that passage means for Egypt is going to be a lot more significant under a Muslim Brotherhood government with major input from even more radical Salafists than it did under President Husni Mubarak’s relatively secular-style regime.
--A basic principle of the Constitution (Article 4) is to consult al-Azhar, the country’s influential Islamic university on any issue when Sharia is concerned, which potentially means on every issue. That elevates al-Azhar above all other non-governmental institutions. Al-Azhar is not (yet?) in Muslim Brotherhood hands but its leaders, who know which way the wind blows, can be expected to back a tough interpretation of Sharia law.
--To further ensure that Egypt will be a Sharia state, another provision (Article 219) states that the principles of Sharia are to be found in the four Sunni schools of thought, ruling out any reformist possibilities.
--The state must preserve the “genuine nature” of the Egyptian family and its moral values (Article 10) and has the power (Article 11) “to safeguard ethics” and morality. In other words, the government can do just about anything to determine how people should live and any aspect of their existence it chooses. This is repeated in other articles which limit rights to those that do not contradict what the state might not allow as unacceptable (Article 81) and lets the police arrest people for such crimes (Article 199)." (lees hier)Zomaar een schlemielig commentaar, om een mooi Jiddisch woord te gebruiken? Of misschien een moeizame poging om de ongemakkelijke kloof tussen ideologie en werkelijkheid enigszins te overbruggen. Een cognitieve therapie voor de krantmedewerkes en het lezersvolk, aangeboden door de redactie van Trouw. Wat lief.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten