vrijdag 20 mei 2011

en schrijven niet meer in hun eigen taal

Er zou ook een prijs moeten komen voor wetenschappelijke boeken in het Nederlands, al was het maar om de Amerikanisering van de wetenschap tegen te gaan. Zeker in de humaniora is wetenschap een cultuurgoed en geen toevallig in neutraal kattenbrokkenproza weergegeven vorm van verslaglegging van academische boekhouders. Denken en dus schrijven ook, gaat het makkelijkst in de taal die je het beste beheerst.

Natuurlijk zijn er schrijvers (Nabokov, Conrad, Beckett, Kundera, Makine) die opmerkelijke werken in een andere taal hebben geschreven, maar zij waren uitzonderingen terwijl tegenwoordig iedereen teksten produceert in iets dat wel wat kenmerken van het Engels heeft, zonder het overigens te zijn.

Ook Polybius schreef zijn Romeinse geschiedenis in het Grieks. En Mommsen in het Duits.

Mercurius Noviomagensis

Nederlanders lezen geen andere talen meer

En wat erger is: ze (we) lezen ook nauwelijks meer vertaalde literatuur. Zodra een boek is geschreven door Fransen, Duitsers, Spanjaarden enzovoort vinden we het, naar het schijnt, Te Moeilijk. Veel mensen zullen moeite hebben vijf levende Duitse schrijvers te noemen, schreef de VPRO-gids erover. Martin Walser, Alissa Walser, Juli Zeh, Ilja Trojanow, Raoul Schrott, Ann Cotten, Hans Magnus Enzensberger worden kennelijk weinig gelezen. Nochtans liggen zij wel in de boekhandel. Vandaar misschien dat er een prijs voor de Europese literatuur in het leven is geroepen. Ach Europa...schoonheid gekaapt door kooplui en boekhouders, waar ben je gebleven?
In het werk van J.M. le Clezio, Patrick Modiano, Milan Kundera, Peter Handke, John Banville, Salman Rushdie, Stefan Hertmans...?
Zou het kunnen dat het onderwijs alsmede de media hier tekort hebben geschoten met hun niet aflatende stroom van colacultuur en hamburgerproza die de milkshakemuilen van Hilversum, of waar dat tuig ook huist, ons (in papieren bekertjes met plastic deksel, dat spreekt) voortoveren, die door lerarenopleiders en beleidsmakers wordt voorgeschreven? Alles bij voorkeur in MTV-Engels waarin elke suggestie ontbreekt dat Tsjechen, Zweden, Roemenen, Duitsers, Italianen en Fransen ook een eigen taal en cultuur hebben die uitstijgt boven wat de mengeling van clips, apps, gadgets en games nu weer biedt....... Zoals mijn vriend Tullius het ooit verwoordde O tempora, o mores!

Mercurius Noviomagensis

uit het gedicht van Auden

Ik krijg het hele gedicht niet geplaatst. Hier is (hopelijk) de strofe waar het om gaat

Thou shalt not do as the dean pleases,
Thou shalt not write thy doctor's thesis
    On education,
Thou shalt not worship projects nor
Shalt thou or thine bow down before
    Administration.

Thou shalt not answer questionnaires
Or quizzes upon World-Affairs,
    Nor with compliance
Take any test. Thou shalt not sit
With statisticians nor commit
    A social science.

de nieuwe tien geboden

Dit is een gedicht van W.H. Auden dat hij schreef bij gelegenheid van een toespraak voor een studentenvereniging in Harvard - Mercurius Noviomagensis

vrijdag 6 mei 2011

De dood van een vijand

Afgelopen zondagnacht is Osama bin Laden gedood door het Amerikaanse leger. Hij was een massamoordenaar en een anti-semiet. Het was nodig om hem uit te schakelen.

Maar het was niet nodig om dit te vieren. Het was niet correct om te juichen, zoals een menigte dat heeft gedaan bij het Witte Huis.

Als wij worden aangevallen in New York, Tel Aviv, Madrid, Londen, Parijs of Amsterdam verdedigen wij onszelf indien nodig  met militair geweld. Maar wij doen tegen de achtergrond van een voortdurend streven naar vrede en in het het besef dat iedere kogel wordt betaald met tranen.

Onze cultuur is niet die van de dood, maar van het leven. Plato, Schiller, Beethoven en Kant zijn ons erfgoed. Wij juichen niet als een vijand wordt gedood, wij zijn beter dan dat!

Dodenherdenking 3

Ik denk dat we de tweede wereldoorlog (en vooral de Shoah) het beste kunnen herdenken met het volgende gedicht van Paul Celan:

Schwarze Milch der Frühe wir trinken sie abends
wir trinken sie mittags und morgens wir trinken sie nachts
wir trinken und trinken
wir schaufeln ein Grab in den Lüften da liegt man nicht eng
Ein Mann wohnt im Haus der spielt mit den Schlangen der schreibt
der schreibt wenn es dunkelt nach Deutschland dein goldenes Haar Margarete
er schreibt es und tritt vor das Haus und es blitzen die Sterne er pfeift seine Rüden herbei
er pfeift seine Juden hervor läßt schaufeln ein Grab in der Erde
er befiehlt uns spielt auf nun zum Tanz

Schwarze Milch der Frühe wir trinken dich nachts
wir trinken dich morgens und mittags wir trinken dich abends
wir trinken und trinken
Ein Mann wohnt im Haus der spielt mit den Schlangen der schreibt
der schreibt wenn es dunkelt nach Deutschland dein goldenes Haar Margarete
Dein aschenes Haar Sulamith wir schaufeln ein Grab in den Lüften da liegt man nicht eng

Er ruft stecht tiefer ins Erdreich ihr einen ihr andern singet und spielt
er greift nach dem Eisen im Gurt er schwingts seine Augen sind blau
stecht tiefer die Spaten ihr einen ihr andern spielt weiter zum Tanz auf

Schwarze Milch der Frühe wir trinken dich nachts
wir trinken dich mittags und morgens wir trinken dich abends
wir trinken und trinken
ein Mann wohnt im Haus dein goldenes Haar Margarete
dein aschenes Haar Sulamith er spielt mit den Schlangen
Er ruft spielt süßer den Tod der Tod ist ein Meister aus Deutschland
er ruft streicht dunkler die Geigen dann steigt ihr als Rauch in die Luft
dann habt ihr ein Grab in den Wolken da liegt man nicht eng

Schwarze Milch der Frühe wir trinken dich nachts
wir trinken dich mittags der Tod ist ein Meister aus Deutschland
wir trinken dich abends und morgens wir trinken und trinken
der Tod ist ein Meister aus Deutschland sein Auge ist blau
er trifft dich mit bleierner Kugel er trifft dich genau
ein Mann wohnt im Haus dein goldenes Haar Margarete
er hetzt seine Rüden auf uns er schenkt uns ein Grab in der Luft
er spielt mit den Schlangen und träumet der Tod ist ein Meister aus Deutschland

dein goldenes Haar Margarete
dein aschenes Haar Sulamith

Ludwig Kamphausen

Dodenherdenking 2

Tegenwoordig worden tijdens dodenherdenking niet alleen de de slachtoffers van de Nazi's herdacht, maar alle (Nederlandse) slachtoffer van oorlogsgeweld die vanaf het uitbreken van WOII gevallen zijn. Waarom zouden we hier stoppen? Misschien moeten we ook de slachtoffers van Assyrisch geweld herdenken. Denkt u volgend jaar ook aan al die mensen die gedood zijn tijdens de slag bij Cannae.

Ludwig Kamphausen

Dodenherdenking 1

Gedurende de dodenherdenking hebben een aantal lieden zich weer eens misdragen. Een aantal Noordafrikaanse jongeren heeft een herdenking verstoord. Ook Gretta Duisenberg heeft zich tijdens de dodenherdenkingmisdragen. Volgens Elsevier deed zij o.a. het volgende:

''Duisenberg zou tegen de eigenaresse en gasten tekeer zijn gegaan. Zij zou, volgens Bakkes, de gasten Zionisten hebben genoemd. Daarna werd zij gevraagd het restaurant te verlaten.''


Ludwig Kamphausen
 
ein Mann wohnt im Haus dein goldenes Haar Margarete
er hetzt seine Rüden auf uns er schenkt uns ein Grab in der Luft
er spielt mit den Schlangen und träumet der Tod ist ein Meister aus Deutschland
dein goldenes Haar Margarete
dein aschenes Haar Sulamith

Paul Celan - Todesfuge
 
Schwarze Milch der Frühe wir trinken sie abends
wir trinken sie mittags und morgens wir trinken sie nachts
wir trinken und trinken
wir schaufeln ein Grab in den Lüften da liegt man nicht eng
Ein Mann wohnt im Haus der spielt mit den Schlangen der schreibt
der schreibt wenn es dunkelt nach Deutschland dein goldenes Haar Margarete
er schreibt es und tritt vor das Haus und es blitzen die Sterne er pfeift seine Rüden herbei
er pfeift seine Juden hervor läßt schaufeln ein Grab in der Erde
er befiehlt uns spielt auf nun zum Tanz
Schwarze Milch der Frühe wir trinken dich nachts
wir trinken dich morgens und mittags wir trinken dich abends
wir trinken und trinken
Ein Mann wohnt im Haus der spielt mit den Schlangen der schreibt
der schreibt wenn es dunkelt nach Deutschland dein goldenes Haar Margarete
Dein aschenes Haar Sulamith wir schaufeln ein Grab in den Lüften da liegt man nicht eng
Er ruft stecht tiefer ins Erdreich ihr einen ihr andern singet und spielt
er greift nach dem Eisen im Gurt er schwingts seine Augen sind blau
stecht tiefer die Spaten ihr einen ihr andern spielt weiter zum Tanz auf
Schwarze Milch der Frühe wir trinken dich nachts
wir trinken dich mittags und morgens wir trinken dich abends
wir trinken und trinken
ein Mann wohnt im Haus dein goldenes Haar Margarete
dein aschenes Haar Sulamith er spielt mit den Schlangen
Er ruft spielt süßer den Tod der Tod ist ein Meister aus Deutschland
er ruft streicht dunkler die Geigen dann steigt ihr als Rauch in die Luft
dann habt ihr ein Grab in den Wolken da liegt man nicht eng
Schwarze Milch der Frühe wir trinken dich nachts
wir trinken dich mittags der Tod ist ein Meister aus Deutschland
wir trinken dich abends und morgens wir trinken und trinken
der Tod ist ein Meister aus Deutschland sein Auge ist blau
er trifft dich mit bleierner Kugel er trifft dich genau
ein Mann wohnt im Haus dein goldenes Haar Margarete
er hetzt seine Rüden auf uns er schenkt uns ein Grab in der Luft
er spielt mit den Schlangen und träumet der Tod ist ein Meister aus Deutschland
dein goldenes Haar Margarete
dein aschenes Haar Sulamith

dinsdag 3 mei 2011

Pasternak en de Universiteiten

Het volgende gedicht is van Boris Pasternak. Ik heb het hier geplaatst voor iedereen die de afgelopen jaren te maken heeft gehad met het moreel en intellectueel verwerpelijke beleid dat door de overheid en de onderwijsinstellingen zelf wordt gevoerd aan de universiteiten, hogescholen, lerarenopleidingen, middelbarescholen en basisscholen in dit land.

Ik realiseer me dat de de pay-offs aan de Nederlandse onderzoeks- en onderwijsinstellingen anders zijn dan die in de Sowjet Unie, maar de manier om met mensen om te gaan is vergelijkbaar.

De vertaling komt uit The Democracy Reader (Newyork, 1992) van Diane Ravitch en Abigail Thernstrom (eds.)


Like a beast in a pen, I'm cut off
From my friends, freedom, the sun,
But the hunters are gaining ground.
I've nowhere else to run.

Dark wood and the bank of a pond,
Trunk of a fallen tree.
There's no way forward, no way back.
It's all up with me.

Am I a gangster or a murderer?
Of what crime do I stand
Condemned? I made the whole world weep
At the beauty of my land.

Even so, one step from my grave,
I believe that cruelty, spite,
The powers of darkness will in time
Be crushed by the spirit of light.

The beaters in a ring close in
With the wrong prey in view.
I've nobody at my right hand,
Nobody faithful and true.

And with such a noose on my throat
I should like for one second
My tears to be wiped away
By somebody at my right hand.

Ludwig Kamphausen.